Το αποτέλεσμα των εκλογών της 17 Ιούνη και το ΚΚΕ (μέρος 1ο)

Το παρόν κείμενο είναι το πρώτο μέρος μιας γενικότερης τοποθέτησης για την εκτίμηση των αποτελεσμάτων των εκλογών της 17/6/2012.

Το αποτέλεσμα των εκλογών της 17 Ιούνη 2012 χωρίς αμφιβολία αποτέλεσε ένα μεγάλο ψυχολογικό σοκ για όλους τους φίλους και οπαδούς του ΚΚΕ πολύ δε περισσότερο για τα μέλη του. Και ο πλέον απαισιόδοξος δεν πρόβλεπε παρόμοια πτώση.


Όμως όπως κάθε σοβαρό συμβάν στη ριζοσπαστική – ανατρεπτική Αριστερά και ιδίως στο Κομμουνιστικό Κίνημα έτσι και αυτό πρέπει να εξετάζεται από πολλές πλευρές και σε βάθος.


Θα έλεγα ότι οι περισσότερες εν θερμώ κριτικές που ακούσαμε ήταν οργισμένες που έψαχναν τις αιτίες της πτώσης στο εσωτερικό του ΚΚΕ και στις τακτικές και πρακτικές που εφαρμόστηκαν. Δικαίως ή αδίκως οι εξωτερικοί παράγοντες που πάντα υπάρχουν, αυτή τη φορά καταλάμβαναν μικρό μέρος στις σκέψεις των φίλων του ΚΚΕ ως αιτίες του αποτελέσματος. Ωστόσο στην «Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ - Πρώτη τοποθέτηση για το εκλογικό αποτέλεσμα της 17ης Ιουνίου 2012» καταλάμβαναν μεγάλο μέρος. Αυτή η αντίφαση επισημάνθηκε από πολλούς φίλους σε χαμηλούς τόνους, ωστόσο δεν είναι γνωστό ποια επίδραση έχει στην κριτική ανάλυση των αιτιών της πτώσης και κατά πόσο παρεμποδίζει μια βαθύτερη ανάλυση.


Βαθύτερα τα αίτια


Η πτώση των ποσοστών που είδαμε δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Τα μνήματα ερχόντουσαν από καιρό όταν με τόσους αγώνες που έκαναν μέσα στην κρίση το ΚΚΕ και οι μετωπικές οργανώσεις του δεν μπορούσε να κεφαλαιοποιηθεί ένα αποτέλεσμα και οι κατάσταση σε συνδικαλιστικό, αυτοδιοικητικό και κοινωνικό επίπεδο δεν μεταβάλλονταν υπέρ του κόμματος. Αυτό ανησυχούσε ήδη πολλούς φίλους του ΚΚΕ και το διαπίστωναν όταν τις σωστές θέσεις πήγαιναν να τις προωθήσουν στα κοινωνικά στρώματα και στους εργαζόμενους για να μετατραπούν σε οργανωτικούς δεσμούς, συναντούσαν αρνήσεις. Δεν έγινε δυνατό τότε να ερμηνευθεί η στάση αυτή. Όμως δεν έγινε και προσπάθεια να αναλυθεί.


Έτσι φτάσαμε σήμερα να έχουμε ένα άκρως αρνητικό εκλογικό αποτέλεσμα και να μη ξέρουμε από πού να αρχίσουμε την κριτική ανάλυση ώστε στο τέλος να βγει ένα πραγματικό συμπέρασμα για το τι πρέπει να γίνει και να ξεκινήσει μια νέα διαδικασία ανάτασης του κομμουνιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Ωστόσο αν δεν ξεκινήσεις, ποτέ δεν θα το κάνεις.


Η καλύτερη οδός για την κριτική ανάλυση της σημερινής κατάστασης του κομμουνιστικού κινήματος στην Ελλάδα είναι να γίνει σε πολλά επίπεδα και σταδιακά να φτάσει σε μεγάλο βάθος. Αυτό που επείγει είναι να αρχίσει η ανασυγκρότηση των δυνάμεων με όσα μέσα υπάρχουν και με πρωτοβουλία της ηγεσίας να δοθεί ένας άλλος άνεμος αισιοδοξίας στους φίλους του ΚΚΕ για να κινηθούν ξανά προς τα μπρος. Παράλληλα με την ανασυγκρότηση και την δράση, να ανοιχτούν διαδικασίες εκτίμησης, ανάλυσης και μελέτης όλων των θεμάτων που απασχολούν το κομμουνιστικό κίνημα στη χώρα μας και σε τακτό διάστημα, μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες (συνδιάσκεψη, ή συνέδριο) να γίνουν οι απαιτούμενες μεταβολές.


Ζητήματα κριτικής ανάλυσης,


Μια γενική τοποθέτηση: Χρειαζόμαστε ένα κόμμα νέου τύπου, επαναστατικό μαρξιστικό – λενινιστικό, δομημένο και οργανωμένο σε συνθήκες κρίσης του συστήματος, με πρωτοπόρα στελέχη που ζουν και δρουν μέσα στην κρίση και είναι αποφασισμένα για κάθε μάχη και θυσία, καθοδηγώντας την εργατική τάξη και το λαό στις μάχες για την αντιμετώπιση και ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου και την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού. Ένα Κομμουνιστικό Κόμμα που τηρεί πλήρως τις αρχές του.


Το ψυχολογικό σοκ από τις εκλογές και η οργανωτική απάντηση


Το ψυχολογικό σοκ των φίλων του ΚΚΕ από το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν μεγάλο. Επείγει η άμεση αναστροφή αυτού του κλίματος. Δεν επαρκούν ομιλίες και μεγαλοστομίες για την σπουδαία ως τώρα στάση τους. Χρειάζονται πρακτικές δράσεις του ΚΚΕ που δείχνουν ότι κάνει μια στροφή σε περισσότερη και καλύτερης ποιότητας επαφή μαζί τους και κυρίως ότι αναθέτει σε αυτούς ένα μέρος της πλατιάς δράσης (πχ με τις Λαϊκές Επιτροπές) που μέχρι τώρα φορτώνονταν τα μέλη. Δεν αρκούν τυπικές σχέσεις πρέπει να προσελκυσθούν με συγκριμένες μορφές δράσης, σε πολιτικά και κοινωνικά κινήματα εφόσον δεν μπορούν να είναι μέλη του κόμματος. Η οργάνωση αυτή θέλει μεγάλη μελέτη αλλά είναι πλέον αναγκαία.


Επικοινωνιακή πολιτική


Η μεγάλη αδυναμία του ΚΚΕ ήταν, από καιρό τώρα, η σχεδόν ανύπαρκτη επικοινωνιακή πολιτική. Είναι ένα θέμα που χρήζει ειδικής ανάλυσης τόσο της πρακτικής πολιτικής που εφαρμόστηκε όσο και των στελεχών που την διεκπεραίωσαν. Δόθηκε η εντύπωση ότι οι παρουσίες στα μέσα ενημέρωσης ήταν κατώτερες των απαιτήσεων και δημιουργούσαν συγχύσεις ενώ το πρόγραμμα του κόμματος ήταν σαφέστατο και ξεκάθαρο. Επί πλέον ο Ριζοσπάστης και ο 902 δεν ανταποκρίθηκαν στις ανάγκες μιας μάχης που δίνονταν σε πολλά ταυτόχρονα μέτωπα.


Το διαδίκτυο


Υπήρξε υποτίμηση του ρόλου του διαδικτύου. Παρά το ότι αυτό χρησιμοποιείται από μυστικές υπηρεσίες και προβοκάτορες δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι πεδίο οξύτατης ιδεολογικής πάλης και διακίνησης ιδεών. Οι νέοι κατά κανόνα σε αυτό στρέφονται και από εκεί αντλούν πληροφορίες. Αντί οργανωμένης παρουσίας του ΚΚΕ υπήρχε εχθρική στάση, απίστευτη υποτίμηση και υπερτονισμός των αρνητικών του. Οι κομμουνιστές όχι μόνο δεν πρέπει να φοβούνται ιδεολογικοπολιτικές μάχες σε οποιοδήποτε πεδίο αλλά αυτές πρέπει να τις δίνουν ακόμη και εκεί που κυριαρχούν αντιδραστικές δυνάμεις.


Στελεχιακό δυναμικό


Για τους κομμουνιστές δεν υπάρχουν ταμπού με τα στελέχη. Αντίθετα ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός, όταν εφαρμόζεται σωστά, θέτει κάθε μέρα υπό κρίση όλα τα στελέχη και δεν υπάρχει για κανέναν μονιμότητα ή ισοβιότητα ή ασυλία κριτικής. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει παραβίαση των όρων του καταστατικού για τα μέλη αλλά εφαρμογή του. Για δε τους φίλους η ελεύθερη αλλά υπεύθυνη κριτική δεν πρέπει να γνωρίζει περιορισμούς και άβατα. Μόνο έτσι θα βοηθηθεί το κόμμα να διορθώνει την πολιτική ανάδειξης στελεχών και ηγετών. Κάθε κριτική πρέπει να γίνεται με τρόπο που δεν αφήνει περιθώρια εκμετάλλευσης από τους αντιπάλους, αντιθέτως πρέπει να αποτελεί φόβητρο και επικίνδυνη διαδικασία για τους αντιπάλους του κομμουνιστικού κινήματος.

Το να τεθεί υπό κρίση όλο το στελεχιακό δυναμικό του κόμματους κάτω από το πρίσμα των νέων συνθηκών, από τις ΚΟΒ μέχρι την ηγεσία είναι μια μάλλον απαραίτητη και αναγκαία διαδικασία ανανέωσης του κόμματος. Κανένας δεν είναι εκτός κριτικής.


Η οργανωτική πλευρά


Η εσωτερική οργανωτική κατάσταση του κόμματος δεν είναι δυνατόν να κριθεί παρά από τα μέλη του κόμματος που τη ζουν. Όμως η οργανωτική διείσδυση του κόμματος σε πεδία όπως το συνδικαλιστικό, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των κοινωνικών οργανώσεων και των «κοινωνικών κινημάτων» όπως ονομάζουν πολλοί κάποια νεοφανή κινήματα που κατά βάση κυριαρχούν μικροαστικές δυνάμεις, ήταν μικρή. Ήταν μικρή ως απελπιστική σε ορισμένες περιπτώσεις όπως έδειξαν κάποια αποτελέσματα στα συνδικαλιστικά πεδία της εργατικής τάξης, των ΕΒΕ και των επιμελητηρίων. Αν δεν μελετηθεί σε βάθος όλο το ζήτημα της οργανωτικής εμβάθυνσης των δυνάμεων του ΚΚΕ στους μαζικούς χώρους, αν δεν μελετηθούν ξανά οι πολιτικές και τα προγράμματα και αν δεν γίνει εντατική αναβάθμιση του ιδεολογικοπολιτικού επιπέδου των στελεχών που εκφράζουν αυτή την πολιτική, δεν θα γίνει δυνατό να ανατραπούν συσχετισμοί που είναι υπέρ των αστικών κομμάτων και της λεγόμενης «αριστεράς» του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι κρίσιμο ζήτημα η μελέτη των στοιχείων που δεν επέτρεψαν την κεφαλαιοποίηση των μαχών που έδωσαν το ΠΑΜΕ, η ΠΑΣΕΒΕ κ.α. στους χώρους τους ενώ ήταν ομολογουμένως οι πλέον συνεπείς αγωνιστικές δυνάμεις κατά του μνημονίου και των πολιτικών της ΕΕ και της άρχουσας τάξης.


Η στάση απέναντι σε "νέα φαινόμενα"


Η στάση του κόμματος απέναντι σε «κινήματα» όπως των πλατειών και αργότερα της «πατάτας» ήταν κατώτερη των απαιτήσεων από ένα κόμμα νέου τύπου. Αφέθηκε ένα τεράστιο τμήμα του λαού να καθοδηγείται εκεί από αντιδραστικές δυνάμεις και από τα μέσα ενημέρωσης της αστικής τάξης με αποτέλεσμα να παραχθούν όλα τα εθνικιστικά και αντικομουνιστικά φαινόμενα. Η αρχική πολιτική απαξίωση των πλατειών από το ΚΚΕ εκλήφθηκε από πολύ κόσμο ως εχθρότητα απέναντι στις διαμαρτυρίες του έναντι των μνημονίων με αποτέλεσμα αυτό το συναίσθημα να αξιοποιηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλες δυνάμεις πράγμα που φάνηκε και από την απαράδεκτη στάση τους στις επιθέσεις που έγιναν κατόπιν κατά του ΠΑΜΕ στην πλατεία Συντάγματος.


Απέναντι σε τέτοια κινήματα η Λενινιστική στάση είναι να ξεχωρίζουμε τον λαό από την τάξη που τον παραπλανά και να κάνουμε δουλειά για το τράβηγμα του λαού. «Ο μαρξισμός σε καμιά περίπτωση δεν περιορίζεται στις πιθανές μορφές πάλης ή στις μορφές πάλης που υπάρχουν μόνο στη δοσμένη στιγμή, αλλά αναγνωρίζει ότι με την αλλαγή μιας δοσμένης κοινωνικής συγκυρίας, είναι αναπόφευκτες νέες μορφές πάλης, άγνωστες στους ηγέτες της δοσμένης περιόδου. Απ' αυτήν την άποψη ο μαρξισμός διδάσκεται, αν μπορούμε να εκφραστούμε έτσι, από την πρακτική των μαζών και δεν έχει την αξίωση να διδάσκει στις μάζες μορφές πάλης, που τις επινοούν «ειδικευμένοι στη συστηματοποίηση» γραφιάδες.» Λένιν: «Ο ΠΑΡΤΙΖΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ» (Άπαντα Λένιν τ. 14, σελ. 1-12 εκδ Σ.Ε.)


Οι συμμαχίες


Όσο και αν φαίνεται δύσκολο, το θέμα της πολιτικής συμμαχιών θα είναι πάντα επίκαιρο. Και η παραμικρή ευκαιρία πρέπει να αξιοποιείται. Οι αποτυχημένες απόπειρες συμμαχιών στο παρελθόν από το κομμουνιστικό κίνημα αντισταθμίζονται από πετυχημένες μορφές. Το δίδαγμα είναι πως αυτές εξαρτώνται απολύτως από τον υποκειμενικό παράγοντα και την ικανότητα της ηγεσίας να εφαρμόσει πετυχημένες συμμαχίες.

Αυτό που δίνεται προς τα έξω είναι ο πλήρης αποκλεισμός κάθε περίπτωσης συμμαχίας σε επίπεδο οργανώσεων επειδή τους «χωρίζει χάος» από το ΚΚΕ. Αυτό το «χάος» είναι πολύ φυσικό να διογκώνεται κάτω από την οξυμένη ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση. Όμως αν κάτω από συνθήκες αναγκών, όπως συμβαίνει πάντα με τη συγκρότηση μετώπων, βρεθεί έδαφος συνεννόησης και σε επιμέρους σημεία, δεν πρέπει να απορρίπτεται στο όνομα των μεγάλων διαφορών.


Είναι φανερό ότι σήμερα ελάχιστα είναι τα περιθώρια κάποιων συμμαχιών με άλλες οργανώσεις. Σε επίπεδο κοινωνίας τάξεων και στρωμάτων παρουσιάζονται περισσότερες περιπτώσεις. Όμως δεν υπάρχουν απτά αποτελέσματα και εδώ. Είναι φανερό ότι σε επίπεδο συμμαχιών τα αποτελέσματα είναι πενιχρά και απαιτείται εκ νέου μελέτη σε βάθος του τι ακριβώς συμβαίνει και τι πρέπει να γίνει.


Λαϊκές Επιτροπές και Επιτροπές Εργατικού Ελέγχου

Αυτές οι μορφές οργάνωσης που είναι οι πυρήνες από τους οποίους θα ξεπεταχτούν μελλοντικά τα όργανα της λαϊκής εξουσίας στην κοινωνία και της δικτατορίας του προλεταριάτου στις επιχειρήσεις, πρέπει να αποκτήσουν ευρύτατη διάδοση και δύναμη με την άσκηση ανάλογης πολιτικής από το ΚΚΕ. Είναι ένα θέμα που θα προκύψει άμεσα στο επόμενο διάστημα τόσο για την ανάπτυξη αγώνων σε βάση γειτονιάς, πόλης, περιφέρειας όσο και για την στήριξη των αγώνων της εργατικής τάξης. Η ανάλυση και η γενίκευση των μοντέλων δράσης, του περιεχομένου, της συγκρότησης κλπ είναι αναγκαία όσο ποτέ.

(*)Σημείωση. Ο συγγραφέας του κειμένου δεν έχει καμία οργανωτικού χαρακτήρα σύνδεση με το ΚΚΕ και οι απόψεις του είναι προσωπικές.