Η Παναγιώτα Σταθοπούλου και η μεγαλύτερη διαδήλωση στην κατεχόμενη Ευρώπη - Αθήνα 22 Ιούλη 1943

Περπατούσα στου Γκύζη πηγαίνοντας για τα δικαστήρια της Ευελπίδων. Ξαφνικά μπροστά μου, μέσα στο άλσος Ευελπίδων,  βλέπω ένα μνημείο που έγραφε: «ΕΔΩ ΕΖΗΣΕ Η ΗΡΩΙΔΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ. ΣΚΟΤΩΘΗΚΕ ΑΠΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΤΑΝΚΣ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ 22-7-43»

 

Λίγο παραπέρα ένα πανό αναρτημένο στο περίφραγμα που έγραφε: «ΤΟ ΑΛΣΟΣ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΤΟ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ», μας θύμιζε ότι και σήμερα εξακολουθεί εκείνη η μάχη για πραγματική απαλλαγή από το εκμεταλλευτικό σύστημα του καπιταλισμού που θέλει να ξεπουλήσει τα πάντα στο κεφάλαιο, στερώντας τους ανθρώπους από τα πάντα για να ζήσουν σαν άνθρωποι.

Μια ανεπαίσθητη συγκίνηση με κατέλαβε. Συνεχίζουμε έναν αγώνα που ξεκίνησε από πολύ μακριά και πηγαίνει πολύ μακριά! 

 

Πλησιάζει η 22^α Ιουλίου. Είναι καλό να θυμηθούμε γιατί σήμερα πρέπει να τιμάμε τη μεγάλη θυσία της Επονίτισας Παναγιώτας Σταθοπούλου και γιατί πρέπει να διδασκόμαστε από αυτή.

 

Η Επονίτισα  Παναγιώτα Σταθοπούλου γεννήθηκε στην Αμερική από γονείς που κατάγονταν από το Μεγάλο Χωριό Ευρυτανίας. Στην Κατοχή βρέθηκαν στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στη συνοικία του Γκύζη, στην οδό Βαλτινών, η οποία μετά τη θυσία της Παναγιώτας πήρε το όνομά της. Όμως, με την απελευθέρωση οι κυβερνήσεις αφαίρεσαν το όνομά της και επανήλθε στο προηγούμενο! Τα χρόνια πέρασαν... Η ηρωική μορφή της Σταθοπούλου βρέθηκε στην αφάνεια και στη λησμονιά. Ύστερα από χρόνια, στήθηκε μια υποτυπώδης πλάκα απέναντι από εκεί που βρισκόταν το σπίτι της (στο άλσος, γιατί στην πολυκατοικία που έγινε δε δέχτηκαν να τοποθετηθεί (!!!) και έτσι παραμένει, λίγο πιο εκεί από το «ΕΔΩ» που δηλώνει η επιγραφή.  

 ... Τη στιγμή που οι σημαίες ανεμίζουν μπροστά στην Τράπεζα της Ελλάδας, από την οδό Ομήρου ξεμπουκάρουν με βρουχητό και χλαπαταγή τα γερμανικά τανκς. Προχωρούν με βία και σφηνώνονται μέσα στη φάλαγγα χωρίζοντάς την στα δυο. Στη μέση απόμεινε ένας ΕΠΟΝίτης που τραβούσε μπροστά με τη σημαία. Δέχεται κατάστηθα μια ριπή, κλονίζεται,τεντώνοντας πριν πέσει, το χέρι με το κοντάρι. Ο κόσμος, που έχει παραμερίσει για λίγο στα πεζοδρόμια, βλέπει μια ξανθιά κοπέλα να ορμά, να αρπάζει τη σημαία και να την σηκώνει ανεμίζοντάς την μπροστά στο τανκ. Μια ριπή από το τανκ την πετάει στην άσφαλτο. Οι ερπύστριες περνούν πάνω από το κορμί της και το λιώνουν έτσι, τυλιγμένο στη σημαία...

Η επιγραφή για τη θυσία εκείνης της ημέρας βρίσκεται στο κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος, γωνία Πανεπιστημίου και Ομήρου. Είναι τόσο δυσανάγνωστο που νομίζεις πως τόκαναν επίτηδες.

Γράφει: «Εδώ έπεσαν στη μεγάλη διαδήλωση του λαού της Αθήνας κατά της καθόδου των Βουλγάρων φασιστών αντιμετωπίζοντας άοπλοι τα χιτλερικά τανκς την 22-7-1943 οι επονίτες Παναγιώτα Σταθοπούλου 17 ετών, Θωμάς Χατζηθωμάς 20 ετών, Κούλα Λίλη 19 ετών»

Αθήνα 22 Ιούλη 1943.Η μεγαλύτερη διαδήλωση στην κατεχόμενη Ευρώπη, όπως την χαρακτήρισαν τότε οι ραδιοσταθμοί της Μόσχας και του Λονδίνου

 …. 22 του Ιούλη 1943 —Ώρα πεντέμισι το πρωί..
Οι καμπάνες απ όλες τις εκκλησίες αρχίζουν να χτυπάνε πένθιμα.
Τα χωνιά καλούν το λαό και τη νεολαία του στους τόπους προσυγκέντρωσης.
Οι δρόμοι είναι «χιονισμένοι» — κι ας ήταν κατακαλόκαιρο — από τις προκηρύξεις, τα τρικ κτλ. Επικεφαλής τώρα της διαφώτισης της ΚΟΑ είναι η ηρωική Ηλέκτρα. Από το βράδυ συνεργεία του ΚΚΕ, του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ έχουν ρίξει τις προκηρύξεις και τα τρικ. Οι τοίχοι γεμάτοι από φρεσκοβαμμένα συνθήματα, με βάση εκείνη την πράσινη επονίτικη μπογιά και τη μαύρη και κόκκινη μπογιά του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, γραμμένα με μεγάλα κεφαλαία γράμματα:
—ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ —ΕΞΩ ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΚΑΤΑΧΤΗΤΕΣ!
—ΚΑΤΩ Η ΧΙΤΛΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ!

 

Το Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ με την απόφασή του «Πάνω στην καινούργια βουλγαρική επιδρομή» της 10 του Ιούλη 1943 (που δημοσιεύτηκε στον παράνομο «Ριζοσπάστη» της 18 του Ιούλη 1943) κατάγγελε, ότι οι βούλγαροι φασίστες καταφέρουν καινούργιο πλήγμα στη σκλαβομένη Ελλάδα. «Αυτοί — έλεγε η απόφαση — σε συμφωνία με τους γερμανούς κατακτητές και την προδοτική κυβέρνηση Ράλλη πάτησαν και κάναν κατοχή σε καινούργια ελληνικά τμήματα στη ζώνη του Εβρου και ολοκληρώνουν την κατοχή της Δυτικής Θράκης, στην περιοχή της Μακεδονίας, από το Στρυμώνα ως τον Αξιό ποταμό. Οι γερμανοί ανακοινώνουν ότι παραδίδουν τα ελληνικά εδάφη στους βούλγαρους δορυφόρους τους για στρατιωτικές ανάγκες και εξ αιτίας των ανταρτών».Και συνεχίζει παρακάτω η απόφαση... «Η τωρινή εισβολή των βουλγάρων είναι, όπως και η προηγούμενη στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, κατάκτηση ελληνικών επαρχιών. Μεγαλώνει το διαμελισμό της Ελλάδας. Σημαίνει εξανδραποδισμό, εξόντωση των ελληνικών πληθυσμών».Και η απόφαση τελείωνε με τα συνθήματα:
—Θάνατος στους γέρμανοϊταλοβούλγαρους επιδρομείς!
—Ζήτω ο ενωμένος εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας του ελληνικού λαού!
—Ζήτω η ελληνική Μακεδονία και Δυτική Θράκη!.
—Ελεύθερη, ανεξάρτητη, ακέραια, λαοκρατούμενη Ελλάδα!» 

 

Η Επιτροπή Πόλης της ΚΟΑ και το ΕΑΜ της Αθήνας, για να αντιμετωπίσουν τη βουλγαρική επέκταση και να δόσουν το τελικό χτύπημα ενάντια στη χιτλερική πολιτική επιστράτευση, οργάνωσαν τη διαδήλωση-συλλαλητήριο της 22 Ιούλη 1943, τη μεγαλύτερη, τη μαζικότερη και μαχητικότερη απ' όλες τις άλλες κινητοποιήσεις της Αθήνας.  Τη μεγαλύτερη διαδήλωση στην κατεχόμενη Ευρώπη, όπως την χαρακτήρισαν τότε οι ραδιοσταθμοί της Μόσχας και του Λονδίνου. Η Κομματική Οργάνωση της Αθήνας και η ΚΟ Πειραιά, μαζί με τις ΕΑΜικές Οργανώσεις της Αθήνας και την ΕΠΟΝ έκαναν πραγματικά τεράστια δουλιά για την επιτυχία της μαχητικής αυτής διαδήλωσης. Η προετοιμασία των Κομματικών, ΕΑΜικών Οργανώσεων και της ΕΠΟΝ, με τη βοήθεια και υποστήριξη των παληκαριών του Α' Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ Αθήνας-Πειραιά, συνεχίστηκε επί δέκα ολόκληρες μέρες, ενώ στο διάστημα αυτών των ημερών ανέβαινε ο αγωνιστικός πυρετός της Πρωτεύουσας. Η Αθήνα σε γενικό συναγερμό! Περισσότερο από τρία εκατομμύρια προκηρύξεις και τρικ θα πρέπει να έπεσαν στους δρόμους της Αθήνας και του Πειραιά εκείνες τις μέρες! 

http://documentahistory.blogspot.gr/2012/07/22-1943.html

 

Ριζοσπάστης: Ο λαός ματαιώνει την επέκταση της βουλγαρικής φασιστικής κατοχής

http://www1.rizospastis.gr/storyPlain.do?id=1350853&action=print