Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2020

Πόσοι διάβασαν Το Κεφάλαιο; Πόσοι το Κομμουνιστικό Μανιφέστο;


Απ αφορμή ένα διάλογο με μια φίλη στο διαδίκτυο

 Σπάνια παρεμβαίνω σε θέματα που εισχωρούν στα προσωπικά δεδομένα των φίλων. Όμως έχοντας ένα διάλογο με μια φίλη, για τις δυσκολίες κατανόησης της γλώσσας των κομμουνιστών από πολλούς απλούς εργάτες και τι πρέπει να γίνει, επανήλθε στο φως ένα πολύ σοβαρό ζήτημα. Πόσο διαβάζουμε και πόσο κατανοούμε τα κλασσικά έργα του μαρξισμού λενινισμού;

 Είναι φανερή η τεράστια κάμψη μελέτης και έρευνας στις πηγές, τις τελευταίες δεκαετίες από τους νέους. Τι διαδίκτυο έχει αντικαταστήσει τη βαθιά γνώση με απλή και ρηχή πληροφόρηση με αποτέλεσμα ο καθένας να νομίζει ότι κατέχει τη γνώση ενώ κατέχει μόνο τη πληροφορία. Έτσι όταν έρχονται αντιμέτωποι με τις ορολογίες του μαρξισμού ή, πολύ περισσότερο, τη διαλεκτική σκέψη που παρήγαγε αυτά τα κείμενα, βρίσκονται προ αδιεξόδου.

 Σήμερα βρισκόμαστε σε φτώχεια μελέτης των κλασσικών μαρξιστικών κειμένων και σε νέες έρευνες σχετικά με τη μαρξιστική – διαλεκτική μελέτη σημερινών φαινομένων με αποτέλεσμα να έχουμε ελάχιστη παραγωγή ιδεολογίας. Και αυτό δεν βοηθάει καθόλου τόσο στην εκλαΐκευση των σημερινών καταστάσεων όσο και στην δημιουργική διαλεκτική κατανόηση κειμένων και ανακοινώσεων, ιδίως του ΚΚΕ. Χωρίς γνώση της θεωρίας, ούτε σωστή πράξη κάνεις, ούτε σωστά συμπεράσματα βγάζεις.

 Αφήνω το Κομμουνιστικό Μανιφέστο πιστεύοντας ότι είναι «εύκολα κατανοητό». Δεν πιάνω τη διαλεκτική με την οποία παρήχθη γιατί καλύπτεται από «Το Κεφάλαιο. Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας» του Κ. Μαρξ.

 


 

 «Το Κεφάλαιο» δεν είναι ένα οικονομολογικό κείμενο. Είναι ένα κείμενο που «τα έχει όλα». Φιλοσοφία, κοινωνιολογία, οικονομία, ιστορικό και διαλεκτικό υλισμό. Τίποτα δεν είναι τυχαίο εκεί μέσα.

 Δεν είναι εύκολη η ανάγνωση και ακόμη περισσότερο η κατανόησή του. Όμως είναι αναγκαία γιατί ανεβάζει την ποιότητα της σκέψης και της μόρφωσης κάθε αναγνώστη σε ανώτερα επίπεδα και δίνει την ικανότητα ταξικής ερμηνείας σημερινών κοινωνικών, ιστορικών και οικονομικών φαινομένων. Αξίζει τον κόπο.

 Στην ουσία όμως είναι ένα κείμενο – υπόδειγμα διαλεκτικής σκέψης, διαλεκτικής έρευνας για να διατυπώνεται σε κάθε ιστορική στιγμή η (ταξική) ανάλυση των κοινωνικών φαινομένων και οι νομοτέλειες που τα διέπουν. Δεν σχετίζεται δηλαδή μόνο με τα συμπεράσματα της έρευνας της εποχής του Μαρξ. Σχετίζεται με έναν τρόπο διαλεκτικής σκέψης ως μεθοδολογίας έρευνας, ανάλυσης και σύνθεσης κάθε εποχής και φυσικά των σημερινών φαινομένων και γεγονότων με βάση τη διαλεκτική μεθοδολογία. Αυτό οδηγεί στο τέλος, να μπορούμε να ερμηνεύσουμε ανά πάσα στιγμή τα γεγονότα στην κίνησή τους, στην dt διαμόρφωσή τους, με τις νομοτέλειες που τα διέπουν.

 Ο μαρξιστής δεν αναμασά τα τσιτάτα για να αποδείξει την αλήθεια αυτού που θέλει να πει, αλλά τα αναφέρει αφού έχει κάνει τη δική του μαρξιστική διαλεκτική ανάλυση της πραγματικότητας. Τα τσιτάτα απλώς μπορούν να συμπυκνώνουν νομοτέλειες και νομοτελειακές τάσεις και καταστάσεις, αλλά ποτέ δεν αντικαθιστούν την τρέχουσα ανάλυση. Για τα συμπεράσματα του Κεφαλαίου και του Ιμπεριαλισμού ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού, ήταν υπεύθυνοι ο Μάρξ και ο Λένιν. Για τις σημερινές αναγνώσεις της πραγματικότητας με διαλεκτική μεθοδολογία, είμαστε απολύτως υπεύθυνοι εμείς! Ούτε ο Μαρξ ούτε τα συμπεράσματα (τσιτάτα) που διατύπωσαν φέρουν ευθύνη. Για ό,τι λέμε, εμείς βάζουμε υπογραφή, εμείς φέρουμε την ευθύνη. Αυτό ισχύει φυσικά και για τη συλλογική σκέψη και τα συλλογικά κείμενα των κομμουνιστικών κομμάτων και κινημάτων.

 Το Κεφάλαιο έχει χιλιάδες σελίδες. Το εγχείρημα είναι δύσκολο. Όμως αν δεν αποφασίσεις δεν θα το κάνεις ποτέ. Θυμάμαι πάντα τα λόγια ενός νέου, δικού μου προσώπου, όταν με ρώτησε πως θα ωφεληθεί διαβάζοντας το κεφάλαιο. Αφού το διάβασε με τον τρόπο που του είπα και σε συνέχεια το κατανόησε με επιστροφές στις κύριες σημειώσεις του,  μου θυμίζει πάντα τι σπουδαίο όργανο είναι «Η διαλεκτική σκέψη του Κεφαλαίου» για τις σημερινές καταστάσεις.

 Καλώ τους φίλους που δεν το διάβασαν, να το διαβάσουν.

 Όποιος το πιάσει όμως να ξέρει ότι θα στερηθεί πολλά από τα εύκολα που τρώνε το χρόνο μας. Θέλει θυσίες.

 Και κάτι πολύ σημαντικό. Δεν διαβάζεται σαν μυθιστόρημα. Διαβάζεται με προσοχή, με αγωνιστική ψυχή, ταξική τοποθέτηση και με συνεχείς βοήθειες κατανόησης (από το διαδίκτυο πια) και συνεχείς πρακτικές αναζητήσεις επαλήθευσης. Υπάρχουν και πολλά βοηθητικά βιβλία, ιδίως στη ΣΕ. Δείτε και τις ευκαιρίες στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ με πρώτο τη μαρξιστική πολιτική οικονομία. Όμως μη ξεγελαστείτε και μείνετε σε αυτό. Η διαλεκτική του Μαρξ μαθαίνεται μόνο μέσα από τις γραμμές του Κεφαλαίου.

 Σκοπός είναι να μελετήσουμε σε βάθος το «πώς σκέφτηκε ο Μαρξ» για κάθε επιχείρημα και θέμα και πως διατύπωνε τις νομοτέλειες και τους νόμους (κανόνες) του καπιταλισμού. Χωρίς αυτή τη κατανόηση χάνουμε τη διαλεκτική και το κεφάλαιο είναι απλώς ένα βιβλίο που… γράφτηκε τον 19ο αι.! Είναι κρίμα ο κόπος να πάει χαμένος και να μη καρπίσει με διαλεκτική λογική και διαλεκτική σκέψη.

 Σήμερα δυστυχώς δεν έχουμε κοινούς πιστοποιημένους χώρους μαρξιστικής έρευνας, προβληματικής και δια ζώσης μαθημάτων. Υπάρχουν μόνο κάποια ινστιτούτα και όργανα που προωθούν με επιμονή την αναθεωρητική ανάγνωση του κεφαλαίου. Η χειρότερη επιλογή! Έτσι, ο καθένας ας το επιχειρήσει όπως μπορεί και με όποιους γνωστούς, γνώστες του μαρξισμού, έχει κοντά του.

 

Αφιερωμένο στους δασκάλους της φυλακής και της εξορίας.

 

http://aristeripolitiki.blogspot.com/2012/01/blog-post_16.html

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου