Δεν είναι απλοί κέραμοι επί της κεφαλής μαθητών και φοιτητών οι περισπούδαστες ιδέες της κας Κεραμέως που συχνά ξεφουρνίζει και τις αυτοθαυμάζει. Ούτε επίσης προηγούμενων υπουργών Παιδείας αλλά και πολιτικών ήταν. Τις διδάχθηκαν μέσα από τη νεοφιλελεύθερη διδαχή του τι είναι «ελεύθερη» Παιδεία!
«Δάσκαλος», ο πατριάρχης του νεοφιλελευθερισμού με βραβείο Νόμπελ(!) Φ. Α. Χάγιεκ, ο οποίος, χωρίς κανένα πρόβλημα, δίδαξε τον κυνισμό στην Παιδεία. Πραγματικό κυνισμό! Και όλα αυτά στο όνομα της ελευθερίας!
Το βασικό νεοφιλελεύθερο πόνημά του είναι «ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ» που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το 2007 από τις «Εκδώσεις Κασατανιώτη». Ενώ πρωτοκυκλοφόρησε, στις ΗΠΑ, το 1960! Η μετάφραση είναι της Ελένης Αστερίου.
Παραθέτουμε για μελέτη και προβληματισμό ορισμένα αποσπάσματα από το κεφάλαιο για την παιδεία για να κατανοήσουμε την πηγή άπειρων «νέων ιδεών» που μας εκθέτουν με ύφος καθηγητών έδρας, οι εδώ φανεροί και κρυφοί οπαδοί του νεοφιλελευθερισμού ή, για να το πούμε σωστότερα, του βαθέως πνεύματος του καπιταλισμού.
Σε παρένθεση η σελίδα του βιβλίου.
(513) Ωστόσο το γεγονός ότι η παιδεία οφείλει να καθοδηγείται από συγκεκριμένες αξίες αποτελεί επίσης πηγή πραγματικών κινδύνων σε οποιοδήποτε σύστημα δημόσιας παιδείας.
(514) Πράγματι θα ήταν πολύ δύσκολο να επιβληθεί η παιδεία σ’ έναν λαό που σε μεγάλο βαθμό δεν θα γνώριζε τους θεσμούς της και τα πλεονεκτήματά της. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι σήμερα η υποχρεωτική παιδεία ή ακόμη και η χρηματοδοτούμενη από την κυβέρνηση γενική παιδεία απαιτούν να διαχειρίζεται η κυβέρνηση τα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
515) Εντούτοις πρέπει να θυμόμαστε ότι η παροχή της παιδείας από την κυβέρνηση δημιουργεί προβλήματα, όπως εκείνα του φυλετικού διαχωρισμού των νέγρων στις Ηνωμένες Πολιτείες –δύσκολα προβλήματα σε σχέση με εθνοτικές ή θρησκευτικές μειονότητες, τα οποία προκύπτουν αναγκαστικά όταν η κυβέρνηση ελέγχει τα κύρια εργαλεία μεταβίβασης της κουλτούρας.
(517) Πράγματι μπορεί σύντομα ν’ ανακαλύψουμε ότι η λύση έγκειται στο να πάψει η κυβέρνηση να είναι ο κύριος χορηγός παιδείας και να γίνει ο αμερόληπτος προστάτης του ατόμου εναντίον όλων των χρήσεων αυτών των δυνάμεων τις οποίες ανακαλύψαμε πρόσφατα.
Όπως έδειξε ο καθηγητής Μίλτον Φρίντμαν, τώρα θα ήταν εντελώς εφαρμόσιμο να πληρώνονται τα κόστη της γενικής παιδείας με δημόσια κονδύλια χωρίς να υπάρχουν κυβερνητικά σχολεία, δίνοντας στους γονείς κουπόνια τα οποία θα καλύπτουν το κόστος εκπαίδευσης του κάθε παιδιού και που οι γονείς θα μπορούσαν να τα δίνουν σε σχολεία της επιλογής τους. Μπορεί να εξακολουθήσει να είναι επιθυμητό να παρέχει άμεσα η κυβέρνηση, όμως σε σχέση με τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού θα ήταν αναμφίβολα δυνατό να αφεθεί η οργάνωση και η διεύθυνση της παιδείας εξ ολοκλήρου στις ιδιωτικές προσπάθειες, με την κυβέρνηση να παρέχει απλώς τη βασική χρηματοδότηση και να εξασφαλίζει ένα ελάχιστο επίπεδο για όλα τα σχολεία στα οποία θα μπορούσαν να δαπανηθούν τα κουπόνια.
(518) Επίσης είναι πιθανό ότι μια κοινωνία η οποία επιθυμεί να έχει μέγιστη οικονομική απόδοση με περιορισμένες δαπάνες για την παιδεία θα πρέπει πάντα να επικεντρώνεται στην ανώτατη παιδεία μιας συγκριτικά μικρής ελίτ, επιλογή που σήμερα θα σήμαινε ότι μάλλον πρέπει ν’ αυξηθεί εκείνο το μέρος του πληθυσμού στο οποίο παρέχεται ανώτατη παιδεία παρά ν’ αυξηθούν τα χρόνια της παιδείας για τους πολλούς. Εντούτοις με την κυβερνητική παιδεία αυτό δεν θα ήταν εφαρμόσιμο σε μια δημοκρατία ούτε θα ήταν επιθυμητό ν’ αποφασίζουν οι αρχές ποιος θα έχει μια τέτοια παιδεία.
(519) Η καλύτερη λύση θα ήταν να δίνεται σ’ εκείνους στους οποίους μια τέτοια επένδυση φαίνεται να υπόσχεται τη μεγαλύτερη απόδοση η δυνατότητα να δανείζονται το κεφάλαιο και αργότερα να το εξοφλούν με τα αυξημένα εισοδήματά τους, μολονότι μια τέτοια διευθέτηση θα αντιμετώπιζε σημαντικές πρακτικές δυσκολίες.
Ωστόσο είναι διαφορετικό ζήτημα το να θεωρούμε ότι όλοι όσοι είναι πνευματικά ικανοί για ανώτατη παιδεία έχουν αξίωση σε αυτή. Δεν είναι με κανέναν τρόπο προφανές ότι είναι προς το γενικό συμφέρον να δίνεται σε όλους τους ιδιαίτερα ευφυείς η δυνατότητα να μορφωθούν ή ότι όλοι θα επωφεληθούν υλικά από μια τέτοια προηγμένη παιδεία ή ότι μια τέτοια παιδεία θα πρέπει να περιορίζεται σ’ εκείνους που έχουν αδιαμφισβήτητη ικανότητα γι’ αυτή και η ανώτατη παιδεία να γίνει ο φυσιολογικός ή ενδεχομένως ο αποκλειστικός δρόμος για ανώτερες θέσεις.
Υπάρχει επίσης ένα άλλο πρόβλημα… ότι έχουμε περισσότερους διανοουμένους από ό,τι μπορούμε ν’ απασχολήσουμε επικερδώς. Ελάχιστοι κίνδυνοι είναι μεγαλύτεροι για την πολιτική σταθερότητα από την ύπαρξη ενός πνευματικού προλεταριάτου που δεν βρίσκει καμιά διέξοδο για τη μόρφωσή του.
(520) Επομένως το γενικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σε σχέση με την ανώτατη παιδεία είναι το εξής: Με ποια μέθοδο πρέπει να επιλέγονται ορισμένοι νέοι σε μια ηλικία στην οποία δεν μπορούμε να ξέρουμε με οποιαδήποτε σιγουριά ποιος θα επωφεληθεί περισσότερο, για να τους δοθεί μια παιδεία που θα τους επιτρέπει να κερδίζουν υψηλότερο εισόδημα από ό,τι οι υπόλοιποι και για να δικαιολογείται η επένδυση, πρέπει να επιλέγονται με τέτοιον τρόπο ώστε συνολικά να έχουν τα προσόντα να κερδίζουν υψηλότερο εισόδημα. Τέλος πρέπει ν’ αποδεχθούμε το γεγονός ότι αφού κατά κανόνα κάποιος άλλος θα πρέπει να πληρώνει για την παιδεία, εκείνοι που θα επωφεληθούν από αυτή θα απολαμβάνουν ένα όφελος το οποίο «δεν κέρδισαν».
(522) Για το πρώτο ζήτημα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι καμιά αρχή δεν πρέπει να έχει το μονοπώλιο να κρίνει πόσο πολύτιμο είναι ένα συγκεκριμένο είδος παιδείας και πόσα πρέπει να επενδυθούν για περισσότερη παιδεία ή σε ποια από τα διαφορετικά είδη παιδείας. Σε μια ελεύθερη κοινωνία δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρξει ένα μόνο κριτήριο με το οποίο μπορεί ν’ αποφασιστεί η σχετική σημασία διαφορετικών σκοπών ή ο σχετικά επιθυμητός χαρακτήρας διαφόρων μεθόδων. Ίσως σε κανένα άλλο πεδίο η συνεχής διαθεσιμότητα εναλλακτικών τρόπων δεν είναι τόσο σημαντική όσο στο πεδίο της παιδείας, στο οποίο το καθήκον είναι να προετοιμάζονται νέοι άνθρωποι για έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο.
(524) Μερικοί άνθρωποι που απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα ενός ευνοϊκού οικογενειακού περιβάλλοντος είναι για την κοινωνία περιουσιακό στοιχείο, το οποίο οι εξισωτικές πολιτικές μπορούν να καταστρέψουν, αλλά το οποίο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς την εμφάνιση άδικων ανισοτήτων. Και αφού η επιθυμία για γνώσεις είναι μια έφεση η οποία πιθανόν μεταβιβάζεται μέσω της οικογένειας, αυτό αποτελεί ισχυρό επιχείρημα υπέρ του να δίνεται στους γονείς οι οποίοι νοιάζονται πολύ για την παιδεία η δυνατότητα να την εξασφαλίζουν με υλικές θυσίες στα παιδιά τους, ακόμη και αν για άλλους λόγους αυτά τα παιδιά αξίζουν λιγότερο από ό,τι άλλα παιδιά που δεν θα αποκτήσουν αυτή την παιδεία.
(530) Ωστόσο σήμερα ο κίνδυνος δεν έγκειται τόσο στη φανερή εξωτερική παρέμβαση όσο στον αυξανόμενο έλεγχο τον οποίο δίνουν οι αυξανόμενες οικονομικές ανάγκες της έρευνας σ’ εκείνους που κρατούν το βαλάντιο. Αποτελεί πραγματική απειλή για τα συμφέροντα της επιστημονικής προόδου, επειδή ακόμη και μερικοί επιστήμονες συμμερίζονται το ιδανικό της ενιαίας και συγκεντρωτικής διεύθυνσης όλων των επιστημονικών προσπαθειών που μπορούν να εξυπηρετήσουν την επιστημονική πρόοδο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου