Λόγος, Πράξη, Δίκαιο

.

Ένα σχόλιο σε μια ανάρτηση της Κατερίνας που με προβλημάτισε πολύ: «Ο φασισμός της Ελευθεροτυπίας και ο Πλεύρης σε ρόλο μαριονέτας» http://agauch-katerina.blogspot.com/ .

 

Ποια τα όρια των Δικαίων και των Ελευθεριών; Υπάρχουν όρια; Μπορούμε να επιβάλλουμε απαγορεύσεις και μέχρι που; Που συγκρούονται τα δίκαια και οι ελευθερίες της «Ελευθεροτυπίας , μιας δικαστίνας και του Πλεύρη; Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι αν μπορούμε να δικάζουμε το λόγο, αν μπορούμε να δικάζουμε προθέσεις που συνάγονται από το λόγο σαν να ήταν πράξη κλπ όπως παλιά δίκαζαν και καταδίκαζαν κομμουνιστές με απόδειξη την ομολογία ότι είναι κομμουνιστές!

 

Δεν μπαίνω στη λογική να κρίνω την ιδιαιτερότητα της αιτίας αυτών των σκέψεων που είναι μια τουλάχιστον «περίεργη» πρακτική της «Ελευθεροτυπίας» με άγνωστους σκοπούς στο όνομα της προστασίας από ρατσιστικές – αντισημιτικές απόψεις του κ. Πλεύρη.

Αναμφίβολα τα μικρομέγαλα ανομήματα της «Ελευθεροτυπίας» είναι πολλά. Άλλωστε εγώ ποτέ δεν πίστευα στον τίτλο της ακόμη και στις καλύτερες μέρες της με συνέπεια να έρθω σε αντίθεση με πολλούς αφελείς φίλους που νόμιζαν ότι βρίσκονται στην εποχή της Αναγέννησης (αυγής του καπιταλισμού) και όχι στην εποχή της παρακμής. Και στην εποχή της παρακμής το κυρίαρχο Δίκαιο μετατρέπεται στο αντίθετό του.

Έχω εκφραστεί κατά καιρούς για το εκάστοτε Δίκαιο και τον ταξικό χαρακτήρα του. Από αυτό πηγάζουν όλα ακόμη και οι "ουδέτεροι" νόμοι. Έχω σχολιάσει επαρκώς διάφορα σλόγκαν ή «αρχές» όπως, «Διαφωνώ με όσα λες αλλά θα αγωνισθώ μέχρι θανάτου για να μπορείς να το λες», "Το δίκαιο του ενός αρχίζει εκεί που τελειώνει το δίκαιο του άλλου", «Νόμος είναι το δίκαιο του εργάτη / Νόμος είναι το δίκαιο του εργοδότη», «Δεν δικάζονται ο λόγος και οι προθέσεις αλλά οι πράξεις» κλπ.

Το ότι όλα αυτά μπορούν κατά καιρούς να ερμηνευτούν και στο αντίθετό τους δεν έχω καμιά αμφιβολία. Έτσι είμαι πολύ διστακτικός για κάθε γενίκευση αυτών των αρχών.

Δεν γνωρίζω ούτε το περιεχόμενο του βιβλίου του Πλεύρη,  εκτός κάποιων σχολίων, ούτε την βάση της άποψης της δικαστίνας, ούτε το «έγκλημα» που διέπραξε. Ανησυχώ εξίσου με τη Κατερίνα για το πώς μια «αντιφασιστική» νοοτροπία δικαίου μπορεί να μετατραπεί στο αντίθετό της όπως φανερά το είδαμε στα αντικομουνιστικά μνημόνια τα οποία μας βάζουν να πολεμούμε εξίσου τον φασισμό και τον κομμουνισμό έτσι ώστε να νομιμοποιηθεί στο τέλος στη πράξη και με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δυστυχώς, η φυλάκιση των αντιστασιακών του Β΄ παγκ. πολέμου στις Βαλτικές χώρες και να δοθούν συντάξεις ηρώων στους στρατιώτες των Βάφεν SS της Βέρμαχτ. Ποιος λόγος, ποια πράξη, ποιο Δίκαιο, ποιες «αρχές» ποιοι δικαστές…. Με τις ίδιες «αρχές» γίναεται η αντιστροφή κάθε έννοιας δικαίου.

 

Οι γενικεύσεις των αρχών Δικαίου του καπιταλισμού με τρομάζει. Θυμάμαι μερικά κλασσικά επιχειρήματα διαφωνούντων με αρκετή δόση χιούμορ όπως παρακάτω:

«Ως δημοκρατία (της Βαϊμάρης) διαφωνώ με όσα λέει ο Χίτλερ αλλά θα αγωνίζομαι για να μπορεί να τα λέει μέχρι θανάτου μου» (από τον Χίτλερ)! Ομοίως ένας Εβραίος της Διαφώτισης λογικά θα έλεγε «διαφωνώ με όσα λέει ο Χίτλερ αλλά θα αγωνιστώ μέχρι θανάτου (στα κρεματόρια του Χίτλερ) για να μπορεί να το λέει»! «Το δίκαιο του καπιταλιστή να εκμεταλλεύεται τον εργάτη τελειώνει εκεί που αρχίζει το δίκαιο του εργάτη να τον… εκμεταλλεύεται ο καπιταλιστής». «Νόμος είναι το Δίκαιο του καπιταλιστή να παίρνει όλο το προϊόν της παραγωγής» (των εργατών), «Νόμος είναι το Δίκαιο των εργατών να παίρνουν όλο το προϊόν της εργασίας τους».

 

Τα αστικοδημοκρατικά συντάγματα είναι γεμάτα αντιφάσεις λόγου και έργου. Δεν γίνεται αλλιώς αφού αντιφάσκουν με τον εαυτό τους και είναι αδύνατο να λειτουργήσει αυτή η κοινωνία αλλιώς. Επιτρέπουν τον λόγο και απαγορεύουν αυτό που απορρέει από τον λόγο ως πράξη. Κατά κανόνα αυτό (η ελευθερία του λόγου και των ιδεών ανεξαρτήτως της πράξης) είναι κατάκτηση των λαών και όχι παραχώρηση της άρχουσας τάξης. Μια αντίφαση- συμβιβασμός ασυμβίβαστων μέχρι να εναρμονισθεί ο η ελευθερία λογου και πράξης, «Ελευθερία είναι η πλήρη γνώση της αναγκαιότητας και η πράξη σύμφωνα με αυτή». Επιτρέπουν (εξ ανάγκης) να κατηγορείς πχ ελεύθερα την εκμετάλλευση της εργασίας από το κεφάλαιο αλλά απαγορεύουν την κατάργησή της (κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και της καπιταλιστικής ιδιοποίησης του προϊόντος της εργασίας). Ο πρώτος αθωώνεται και τον υπερασπίζονται «μέχρι θανάτου να μπορεί να το λέει», ο δεύτερος εκτελείται ευθέως αν μετατρέψει το λόγο σε πράξη! Είναι σαφές ότι το δεύτερο είναι αυτό που μετράει. Και μόλις το πρώτο (ο λόγος) πάει να γίνει πράξη, απλά καταργείται.

Ατελείωτα θα είναι τα διλήμματα και οι κραυγαλέες αντιφάσεις έτσι. Στο τέλος αυτό που μένει είναι ότι ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΡΕΥΣΤΟ ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗ ΤΑΞΗ ΠΟΥ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΥΣ ΣΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΟΥ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ.  ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΦΥΣΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΑΛΛΑ ΜΟΝΟ ΤΑΞΙΚΟ.

Όποιος δεν μπορεί να υπερασπίσει τα δικαιώματά του απλά τα χάνει. Το πώς θα τα υπερασπίσει είναι ένα άλλο θέμα. Ορισμένες φορές και με απαγορεύσεις. Άλλωστε η ίδια η δημοκρατία είναι ένα σύστημα απαγορεύσεων και δικαιωμάτων, δεν είναι ένα σύστημα ατελείωτης ελευθερίας και δεν πρέπει να μας σοκάρει η άποψη ότι όλα έχουν όρια μαζί και η «Ελευθεροτυπία» μαζί και ο Πλεύρης, μαζί και η δικαστίνα.

Μη μου φορτώσετε κανέναν ύμνο στις απαγορεύσεις. Τις έζησα τόσο πολύ που τις απεχθάνομαι απίστευτα. Τα Δίκαια όμως έχουν όρια και τα όρια είναι απλά απαγορεύσεις που τις νομίζουμε φυσικές και δεν τις λαμβάνουμε ως απαγορεύσεις. Αυτό όμως δεν αλλάζει την ουσία τους. Φορτώστε μου μονομερή ύμνο στο δίκαιο των αδυνάτων, των εργαζομένων και του λαού που έρχεται σε ανειρήνευτη σύγκρουση με το δίκαιο της ολιγαρχίας. Από κει και πέρα οι επιλογές για του που πρέπει να κάτσει η βελόνα του Δικαίου κάθε φορά είναι υπόθεση του καθενός. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΦΥΣΙΚΟΙ ΚΑΙ ΟΥΔΕΤΕΡΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΥ

Υπόθεση εργασίας

Ειλικρινά δεν ξέρω τι θα έκανε η δικαστίνα, η όποια δικαστίνα, μπροστά σε μια παράξενη υπόθεση που της ανατέθηκε από την ιστορία να δικάσει.

Παρουσιάζονται μπροστά της οι εργαζόμενοι μιας πολυεθνικής και οι ιδιοκτήτες – μέτοχοι.

Οι εργαζόμενοι ισχυρίζονται ότι το σύνολο του πλούτου της πολυεθνικής μαζί και η καθημερινή παραγωγή, τους ανήκει γιατί είναι δημιούργημα της εργασίας τους και μόνο. Έτσι πήγαν στον διευθύνοντα σύμβουλο και του είπαν ότι στο εξής θα παίρνει από αυτούς ένα καλό διπλο-τριπλό μεροκάματο για να συνεχίσει την ίδια δουλειά για λογαριασμό των εργατών και στο εξής το σύνολο του πλούτου που παράγεται και τα κέρδη ανήκουν στους εργαζόμενους που τον παράγουν. Αν δεν το κάνει απλά το βράδυ δεν θα έχει να φάει και θα τον αντικαταστήσουν με άλλον που θα το κάνει όπως θα το έκανε ο κάθε μάνατζερ.

Στους δε καπιταλιστές μετόχους θα δώσουν ως αποζημίωση ένα καλό μεροκάματο για όσα χρόνια δούλεψαν, ως εργοδότες, διευθυντές κλπ (αν δούλεψαν…) αλλά θα ζητήσουν να επιστρέψουν αυτά που έφαγαν και σπατάλησαν ατομικά για πάρτι τους όλα αυτά τα χρόνια και τα οποία υπερβαίνουν τα «μεροκάματα» που έκαναν (αν έκαναν) στην πολυεθνική. Στο μέλλον δε αν θέλουν να έχουν ψωμί το βράδυ θα πρέπει να δουλέψουν όπως όλοι, στην επιχείρηση που έκτισαν με τον ιδρώτα τους οι εργαζόμενοι.

Οι καπιταλιστές από τη πλευρά τους επικαλούνται το σύνταγμα και τους νόμους για την ιερότητα της ιδιοκτησίας της επιχείρησής τους. Λένε πως ό,τι παράγουν οι εργάτες τους ανήκουν αφού η επιχείρηση είναι δική τους και οι εργάτες παίρνουν το μισθό για την εργασία τους άρα δεν τους ανήκει απολύτως τίποτα από το προϊόν της εργασίας. Κάθε κέρδος που βγάζουν είναι αποκλειστικά δικό τους. Το κεφάλαιο έγινε από το αποκλειστικό κέρδος τους και όχι από τους εργάτες.

Με βάση την ελευθερία του λόγου σε ένα αστικό-δημοκρατικό σύνταγμα και οι δυο πλευρές έχουν απολύτως και συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα να το λένε. Όμως τίποτα δεν λέγεται για να λέγεται. Όλα λέγονται για να γίνονται. Έτσι όταν ο λόγος του αδύνατου πάει να μετατραπεί σε πράξη εμφανίζεται το κυρίαρχο Δίκαιο και λέει απλά: ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ!

Αν το κυρίαρχο Δίκαιο είναι των εργαζομένων, (Νόμος είναι το Δίκαιο του εργάτη…) θα δικαιώνονταν πανηγυρικά οι εργαζόμενοι και θα ανακηρύσσονταν σε ήρωες- πρωτοπόροι μια νέας κοινωνίας. Αν το κυρίαρχο Δίκαιο είναι καπιταλιστικό οι εργάτες θα πήγαιναν φυλακή για παράβαση του Νόμου και οι καπιταλιστές θα είχαν και τη συμπαράσταση στρατού και αστυνομίας για να αποκαταστήσουν το Δίκαιό τους που διασαλεύτηκε από τους τρομοκράτες, συμμορίτες, αρχικούς, κομμουνιστές, εγκληματίες κλπ, κλπ. Αυτή είναι η τελική κατάληξη των δικαίων και η λύση του προβλήματος της ελευθερίας του λόγου με απαγόρευση της πράξης.

Τυπικά το πρόβλημα θα είναι λυμένο για τη δικαστίνα. Ουσιαστικά η απόφασή της θα κριθεί ιστορικά. Όπως οι δικαστές που βγάζουν τις απεργίες παράνομες και καταχρηστικές τυπικά δικαιώνονται και ουσιαστικά καταδικάζονται. Αυτά είναι τα Δίκαια και η λειτουργία τους. Δεν ξέρω αν η «Ελευθεροτυπία» προσπάθησε να βιάσει την ιστορία για να δικαιωθεί πρόωρα. Σε κάθε περίπτωση οι επικίνδυνες λογικές της είναι επικίνδυνες και για μας.

Σημειώνω ότι τα Συντάγματα, οι Νόμοι και τα Δίκαια έχουν κάποιους καθεστωτικούς κανόνες (ταξικό δίκαιο, ταξική δικτατορία) που δεν θέτουν ποτέ ούτε υπό αναθεώρηση, ούτε σε εκλογές, ούτε σε διαβούλευση ούτε σε αμφισβήτηση. Τέτοιοι είναι οι νόμοι για την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής.

Το καπιταλιστικό δίκαιο λέει ότι όταν είναι ιδιωτική ιδιοκτησία αυτή είναι απαραβίαστη και ιερή και ό,τι παράγουν οι εργάτες ανήκει στους ιδιόκτητες, απαγορεύεται να το ιδιοποιηθούν – ποιος εργαζόμενος δεν το ξέρει - και τέλος απαγορεύεται να κατασχεθεί. Μικρές παρεκβάσεις στο όνομα της διάσωσης του συστήματος ή της επιβολής από την κοινωνία, δεν αλλοιώνουν τη γενική ισχύ του Δικαίου αυτού, μάλλον το προστατεύουν.

Το Δίκαιο της εργατικής τάξης  (δικτατορία του προλεταριάτου) λέει πως ότι παράγουν οι εργαζόμενοι ανήκει σε αυτούς δια μέσου κοινωνικών θεσμών και απαγορεύει την ατομική ιδιοποίηση της εργασίας των εργαζομένων άρα και τη κεφαλαιοποίησή της καθώς και την ατομική ιδιοκτησία της επιχείρησης. Μικρές παρεκβάσεις όπως μικρές καπιταλιστικές επιχειρήσεις στον σοσιαλισμό, λόγω μεταβατικών ιστορικών διαδικασιών δεν αλλοιώνουν την ισχύ αυτού του Δικαίου.

Αυτά τα Δίκαια είναι η βάση της κοινωνίας και του καθεστώτος και αν ανατραπούν ανατρέπεται το σύστημα και όλο το νομικό, πολιτικό και εθιμικό εποικοδόμημα. Συνεπώς δεν μπορούν να τεθούν σε συζήτηση, απλά εφαρμόζονται. Όποιος νομίζει όμως ότι μπορεί με λόγια να ανατρέψει ένα σύστημα δεν έχει παρά να δοκιμάσει.

Φυσικά δεν φιλοδοξώ με αυτό το κείμενο να λύσω σοβαρά δικαιϊκά προβλήματα λογου και πράξης. Μόνο μικρή συμβολή στη κατανόηση της αντιφατικότητας και της ταξικότητας των δικαίων προσπάθησα να κάνω. Άλλωστε πολιτικός δηλώνω όχι συνταγματολόγος ή νομικός,