Αριστερά και Πολιτική: Καπιταλισμός: Έξοδος από την κρίση με αντίτιμο νέα βαθύτερη κρίση

Αποκοιμίζουν τον κόσμο τα μέσα ενημέρωσης του κεφαλαίου αποκρύπτοντας ότι το ξεπέρασμα της κρίσης από τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες γίνεται με την προετοιμασία μεγαλύτερης και βαθύτερης κρίσης. Το σύστημα δεν μπορεί ποτέ να λύσει τις αντιφάσεις του και έτσι απλώς κάθε φορά βυθίζεται σε νέα κρίση προκειμένου να ξεπεράσει την προηγούμενη!

Ποιο είναι το κρίσιμο σημείο της παραπλάνησης; Ότι σήμερα το χρέος μπορεί να «εξυπηρετείται» με λιτότητα, υφαρπαγή πλούτου, μικρή ανάπτυξη και νέο δανεισμό χωρίς να αποπληρώνεται με αποτέλεσμα να υπάρχει η αυταπάτη και η ψευδαίσθηση της ασφάλειας και του ξεπεράσματος της κρίσης. Στην πρώτη επιμέρους κρίση όμως από την εξάντληση των πηγών εξυπηρέτησης του χρέους, δεν αποκλείεται η παγκόσμια αυταπάτη να σκάσει σαν φούσκα όμοια με αυτή του 2008 ή, ακόμη χειρότερα, του 1929.

Απόδειξη της ελλοχεύουσας κρίσης, η αύξηση των δημόσιων και ιδιωτικών χρεών. Το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο απομυζεί τον κόσμο συσσωρεύοντας από τη μια κέρδη για τον εαυτό του και από την άλλη χρέη και φτώχεια στους οφειλέτες του, θεωρώντας ότι αυτή η υπερσυσσώρευση θα το σώσει από την κρίση. Στην ουσία σκάβει τον λάκκο του με νέα κρίση. Οι άυλοι τίτλοι που συσσωρεύει ως απαιτήσεις από την κοινωνία δεν αντανακλούν πραγματικό υπαρκτό πλούτο, άρα ποτέ δεν θα μπορέσει να αγοράσει με αυτούς πραγματικές αξίες όσα μέτρα και λάβουν όση λιτότητα και αν επιβάλουν. Η φούσκα θα ξανασκάσει με άγνωστες συνέπειες για τον κόσμο, οι οποίες ποτέ δεν αποκλείουν και την βίαιη, αιματηρή, πολεμική καταστροφή κεφαλαίων και ανθρώπινου δυναμικού (κρέας για την πτώχευση και τα κανόνια του κεφαλαίου).

Οι ΗΠΑ σήμερα είναι το παράδειγμα «ξεπεράσματος» της κρίσης, παράδειγμα μείωσης της ανεργίας, εκτίναξης των χρηματιστηριακών δεκτών και κερδών, και των αναπτυξιακών ρυθμών. Κλίμα ευφορίας επικρατεί παντού!!!

Και τι λένε τα στοιχεία;

«Είναι φανερό πως με κριτήριο το πραγματικό ΑΕΠ η ανάπτυξη των Η.Π.Α. έχει τροφοδοτηθεί από το χρέος – οπότε, εάν αφαιρούσε κανείς τη συνδρομή του επί πλέον δανεισμού τους, θα οδηγούταν στο γράφημα που ακολουθεί, το οποίο αποκαλύπτει πως η πτώση του ήταν δραματική. Μπορεί λοιπόν η σχέση χρέους προς ΑΕΠ να είναι σχετικά χαμηλή, στο 106,1% το 2016 από 62,5% το 2007 (πηγή), αν και έχει υπερβεί το κρίσιμο μέγεθος του 90%, επάνω από το οποίο ο ρυθμός ανάπτυξης δεν είναι εύκολο να διατηρηθεί, αλλά η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική – κατά την άποψη μας εξαιρετικά ανησυχητική.»[1]

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Fed, το συνολικό χρέος των αμερικανικών νοικοκυριών έφθασε τα 12,96 τρισ.[2]

Τον Σεπτέμβριο του 2017 η Βουλή και η Γερουσία των ΗΠΑ ψήφισαν νέα αύξηση του δημόσιου δανεισμού της κεντρικής κυβέρνησης. Έτσι το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ανήλθε στα 20,16 τρισ. δολάρια[3] (από 9,2 τρις το 2007[4]) ή περίπου στο 27% του παγκόσμιου ΑΕΠ, χώρια το επιμέρους χρέος των Πολιτειών, ορισμένες των οποίων βρίσκονται στο χείλος της πτώχευσης.

Το παγκόσμιο ΑΕΠ σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας ανέρχονταν το 2016 στα 74τρισ. δολάρια[5] και το παγκόσμιο κρατικό χρέος στα 217 τρισεκ. δολάρια.

Εδώ δεν υπολογίζεται το ιδιωτικό χρέος το οποίο σε πολλές περιπτώσεις μετατρέπεται σε δημόσιο χρέος όπως στην Ιρλανδία και στην Ελλάδα με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Το παγκόσμιο ΑΕΠ αναπτύσσεται με 5% ενώ οι τόκοι (χωρίς τα χρεολύσια) που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση του κρατικού χρέους πρέπει να διατίθεται, στους δανειστές τοκογλύφους, το 10% του ΑΕΠ κάθε χρόνο! Αποτέλεσμα: Κάθε χρόνο το χρέος αυξάνεται σε σημείο που οι αντιφάσεις χρέους – πραγματικής παραγωγής πλούτου να είναι ασυμβίβαστα. Η κρίση θα επανέλθει ως πολύ πιο δραματικό γεγονός από την κρίση που ξέσπασε το 2008.

Χρέος (%) των κρατών ως προς το παγκόσμιο ΑΕΠ, 2016

Τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας δείχνουν ότι ο πλανήτης πνίγεται στα κρατικά χρέη, τα οποία έχουν φτάσει σε τριπλάσιο ύψος από το παγκόσμιο ΑΕΠ και η εξυπηρέτηση τους μόνο σε τόκους απαιτεί περίπου το 10% του παγκόσμιου προϊόντος, ποσό σχεδόν τριπλάσιο της ετήσιας παγκόσμιας ανάπτυξης, πράγμα που υποδηλώνει ότι ο πλανήτης οδεύει σε χρεοκοπία.

Πολύ περισσότερο, που η όποια παγκόσμια ανάπτυξη βασίζεται κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, στην υπεραύξηση του χρέους (11τρισ. δολ μέσα στο 2016 ή περίπου από 15% του Παγκόσμιου ΑΕΠ!) (5)

Άλλα στοιχεία

Παγκόσμιο χρέος: 40% υψηλότερο ως προς το ΑΕΠ σε σχέση με το 2008

Σύμφωνα με «Το Βήμα»[6] (23/7/2017), κατά 75 τρισ. ευρώ ή κατά σχεδόν ένα παγκόσμιο ΑΕΠ αυξήθηκε την τελευταία δεκαετία το ιδιωτικό και δημόσιο παγκόσμιο χρέος, με αποτέλεσμα ο κόσμος να κάθεται πλέον επάνω σε μια «φούσκα χρέους» που ανήλθε στο ιστορικό υψηλό των 217 τρισ. δολ. (192 τρισ. ευρώ) αντιπροσωπεύοντας πλέον το 327% του συνδυασμένου ΑΕΠ του πλανήτη, με αποτέλεσμα κάθε άνδρας, γυναίκα και παιδί σε αυτόν τον κόσμο να χρωστά 28.900 δολ. (25.575 ευρώ).

Τα επίπεδα του παγκοσμίου χρέους ως προς το ΑΕΠ είναι σήμερα 40% ψηλότερα σε σχέση με την περίοδο της κατάρρευσης της παγκόσμιας οικονομίας και των αγορών το 2008, παρά το γεγονός ότι η τάση απομόχλευσης (μείωσης των δανεικών) ήταν αυτή που κυριάρχησε κυρίως στον δυτικό κόσμο την τελευταία 10ετία.

Αναλυτές ανέφεραν πως αυτό σημαίνει ότι η κρίση χρέους δεν έχει ακόμη παρέλθει, ούτε στην Αμερική ούτε στην ευρωζώνη. Η αύξηση του χρέους επίσης στην Ασία και σε άλλες αναδυόμενες οικονομίες δείχνει πως το πρόβλημα παραμένει στο τραπέζι.

Το συνολικό χρέος στις ανεπτυγμένες οικονομίες αυξήθηκε στα 161 τρισ. δολάρια εφέτος (143 τρισ. ευρώ), από 128 τρισ. δολάρια το 2006 και 56 τρισ. δολάρια το 1996, αντιπροσωπεύοντας το 390% του συνολικού ΑΕΠ των χωρών αυτών, ενώ το αντίστοιχο των αναδυομένων οικονομιών εκτινάχθηκε στα 56 τρισ. δολάρια πέρυσι (50 τρισ. ευρώ), από 16 τρισ. δολάρια πριν από μία δεκαετία και 7,4 τρισ. δολάρια πριν από 20 χρόνια φθάνοντας το 218% του ΑΕΠ τους. Η αύξηση κατά 35 τρισ. δολάρια στο κρατικό χρέος των ανεπτυγμένων οικονομιών ήταν απόρροια του διπλασιασμού την τελευταία δεκαετία του δημοσίου χρέους των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ η Ιαπωνία και οι ανεπτυγμένες χώρες στην Ευρώπη είδαν το κρατικό χρέος τους να αυξάνεται κατά περίπου 50%.

Στην ευρωζώνη (19 χώρες) πάντως η σταθερή μείωση του χρέους του ιδιωτικού τομέα οδήγησε σε μείωση από 103,4 τρισεκατομμύρια δολάρια το πρώτο τρίμηνο του 2016 σε 99,7 τρισ. δολάρια (88,2 τρισ. ευρώ) το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Το ιδιωτικό και δημόσιο χρέος στις ΗΠΑ διαμορφώθηκε επίσης στα 63 τρισ. δολάρια, ενώ η άνοδος του αντίστοιχου χρέους στην Κίνα στα 33 τρισ. δολ.

Το συνολικό χρέος της Κίνας ξεπέρασε εφέτος το 304% του ΑΕΠ, ενώ και ο δανεισμός των νοικοκυριών ανήλθε στο ιστορικό υψηλό του 45% του ΑΕΠ.